Dünya genelinde, böbrek sağlığının önemi ve kronik böbrek hastalığı (KBH) konusunda farkındalık yaratmak amacıyla her yıl 14 Mart, Dünya Böbrek Günü olarak kutlanmaktadır. Bu yılın teması “Böbrek Sağlığı İçin Optimal İlaç Uygulamalarına ve Sağlık Bakımına Eşit Erişim” olarak belirlenmiştir.
Kronik Böbrek Hastalığı (KBH), metabolik ve hormonal fonksiyonlarda ilerleyici ve geri dönüşsüz kayıplara neden olan önemli bir sağlık sorunudur. Ülkemizde ve dünyada giderek artan sıklığı, yaşam kalitesini azaltması ve yüksek maliyetli tedavilere yol açmasıyla dikkat çekmektedir.
Uluslararası Nefroloji Topluluğu’nun verilerine göre, dünya genelinde 850 milyondan fazla kişi KBH’dan etkilenmiş olup her yıl 3 milyondan fazla kişi KBH nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Türkiye’de ise ölümlerin %3,2’sinin böbrek yetmezliği nedenli olduğu görülmektedir.
KBH’ya yol açan nedenlerin başında obezite, diyabet ve hipertansiyon gelmektedir. Bu hastalıklarla mücadele, kronik böbrek hastalıklarından korunmada temel bir adımdır. Ayrıca erken teşhis, etkili tedavi ve izlem süreçleri de hastalığın kontrol altına alınmasında hayati önem taşımaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, kronik böbrek hastalıkları ve risk faktörlerinin önlenmesi/kontrolü çalışmaları kapsamında toplumsal farkındalığı artırmak ve hastalık yükünü azaltmak için çeşitli önlemler almaktadır. Bu kapsamda “Türkiye Böbrek Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı” yürütülmekte, Hastalık Yönetimi Platformu (HYP) uygulaması ile birinci basamak sağlık hizmet sunucularının rolü güçlendirilmektedir.
Vatandaşlarımızın böbrek sağlığını korumak için sağlıklı beslenme, yeterli su tüketimi, tuz tüketimini azaltma, tütün ve alkol kullanımından kaçınma, düzenli egzersiz yapma gibi önlemleri alması önemlidir. Ayrıca, risk altındaki bireylerin düzenli olarak aile hekimlerine başvurarak risk değerlendirmesi yaptırmaları ve önerilen tedavileri düzenli olarak takip etmeleri büyük önem taşımaktadır.