TOKAT HALKI UYUYOR!…
“UYUYAN ASLANDAN, GEZEN TİLKİ DAHA KIYMETLİDİR” sözü sanki Tokat halkı için söylenmiş söz gibi.
Tokat Halkı uyuyan Aslan gibi, uykuya yıllardan beri dalmış gidiyor devlet imkanlarından yeterince faydalanamıyor.
Tokat halkı uyurken ülkemizde 23 İl ve bölgesi uykusuz gecelerin meyvelerini alıyor ve Devletin en mükemmel imkanlarından faydalanarak yeni iş imkanları ve yatırımcıları şehirlerinde yatırım yapmalarını sağlıyor.
Uyumayan 23 İL; ADIYAMAN-AĞRI-ARDAHAN-BATMAN-BAYBURT- BİNGÖL- BİTLİS- DİYARBAKIR-ELAZIĞ- ERZİNCAN- ERZURUM- GÜMÜŞANE- HAKKARİ-IĞDIR-KARS- MALATYA-MARDİN-MUŞ-SİİRT- ŞANLIURFA-ŞIRNAK-TUNCELİ-VAN bu iller Devletin bütün imkanlarından faydalanıyor.
23 il de bulunan işletmeler ve bu illerde yatırım yapacak olan işletmeler SSK ücreti ödemiyor, Vergilerde ciddi indirimler var, yeni bir işletme söz konusu illerde yatırım yaptıklarında, Ücretsiz Arsa, Bina yapılması için Devletten tam geri ödemesiz Hibe destekleri, uzun vadeli İşletme Kredileri, geri ödemesiz devlet ekonomik destekleri, reklam giderlerinde önemli katkılar alarak söz konusu ilerde yatırımlar alıyorlar.
Tokat il ve ilçelerinde halen yatırımı olan işletmeler CAZİBE MERKEZİ imkanlarından faydalanamıyor, bu nedenle yeni açıklanan İllere yatırımcılar terör sıkıntısı olmayan illere ilk önce yatırımlar yapacaklar sonra terörün bittiği illerde ciddi yatırımlar yapmaya devam edecektir.
İşin çok detayına girmeden kısa ve anlaşılır şekilde Cazibe Merkezi illerin avantajları şunlardır.
Tokat’ın CAZİBE MERKEZİ olması için çeşitli zamanlarda ilgili kişi veya kurkumlar çalışma yaptığını biliyoruz, bu kapsamda ortaya çıkan noktalara göz atıldığında şu gerçekler ortaya çıkmaktadır.
CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI AMACI
Görece az gelişmiş bölgelerdeki yatırım ortamını canlandırarak istihdam, üretim ve ihracat artışı yoluyla bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla, özel sektör yatırımlarını desteklemeye yönelik olarak uygulanacak programdır.
CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI KAPSAMI
İmalat sanayii ile çağrı merkezi ve veri merkezi yeni yatırım projeleri,
İmalat sanayiinde yer alan yarım kalmış ya da yatırımı tamamlanarak işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle işletmeye geçememiş veya kısmen geçmiş yahut başka sebeplerle faaliyet göstermeyen tesislerin yeniden ekonomiye kazandırılması için sağlanacak yatırım ve işletme dönemi desteklerini kapsar.
DESTEK PAKETLERİ VE UNSURLARI
1) Yatırım ve Üretim Destek Paketi
2) Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi
3) Çağrı Merkezi Destek Paketi
4) Veri Merkezi Yatırım ve Enerji Destek Paketi
1) Yatırım ve Üretim Destek Paketi
Danışmanlık Hizmeti Desteği (fizibilite, eğitim vs.)
Yatırım Yeri Tahsisi Desteği
Bina Yapımı Desteği
Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği
Faiz indirimli İşletme Kredisi Desteği
Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi
Nakdi Taşıma Desteği
Teşvik Desteği (4 üncü ve 5 inci bölge Sig. Prim. İşv. His. Desteği, 6. Bölge Sig. Prim. İşv. His. Desteği, Sigorta Primi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Yatırım ve Üretim Destek Paketi kapsamındaki Yatırım Yeri Tahsisi Desteği ile Faiz indirimli İşletme Kredisi Desteği.
Yeni yatırımlar için; Yatırım ve Üretim Destek Paketi kapsamındaki Danışmanlık Desteği ile Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği.
Çağrı Merkezi Destek Paketi
Bina Tahsisi Desteği
Fiber İletişim Altyapısı Desteği
Personel Eğitim Desteği
Yatırım ve Üretim Destek Paketi kapsamındaki Yatırım Yeri Tahsisi Desteği, Bina Yapımı Desteği ile Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği.
Veri Merkezi Yatırım ve Enerji Destek Paketi
Enerji Desteği
Fiber İletişim Altyapısı Desteği
Yatırım ve Üretim Destek Paketi kapsamındaki Yatırım Yeri Tahsisi Desteği ile Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği.
DESTEKTEN YARARLANMA KOŞULLARI
Karar kapsamında yatırımlar, aşağıda belirtilen şartları taşımaları kaydıyla desteklenebilir:
İmalat sanayiinde yeni veya yarım kalmış bir projenin asgari sabit yatırım tutarının 2.000.000 TL, asgari istihdamın ise 30 kişi olması gerekir.
Çağrı merkezi yeni yatırımları için asgari 200 kişilik istihdam ve hizmet sözleşmesi yapmış olma şartı aranır.
Veri merkezi yeni yatırımları için merkezin asgari 5.000 m2 beyaz alanı bulunması ve bazı teknik seviyeleri sağlaması gerekir.
Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi, Bankaca taşınması uygun görülen tesislerin, asgari son iki yıl üretim faaliyetinin sürdürüldüğünün tespiti, bu Kararın yürürlüğe girmesini takip eden iki yıl içinde taşınılması ve taşındıktan sonra asgari iki yüz kişilik istihdamın taahhüt edilmesi şartı ile sağlanabilir.
Peki 23 ilin içine Tokat İli girmesi halinde neler kazanacaktır?.
Tokat İlinin Cazibe merkezi olması halinde kazanacağı imkanları çeşitli zamanlarda konuya yakın kişiler tarafından dile getirilmiştir.
TOKAT”IN CAZİBE MERKEZLERİ ROGRAMI KAPSAMINA ALINMASI HALİNDE KAZANCI NELER OLACAK?
Cazibe Merkezleri kriterleri incelendiğinde illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması, nüfusu, hizmet sektöründeki istihdam sırası, havaalanı ve üniversitenin mevcudiyeti gibi 5 temel esas üzerine belirlenmiştir.
Tokat, Cazibe merkezleri programı illerinin belirleme kriterlerinden birisi olan 2011 Yılı İllerin Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında 57. sırda yer almaktadır. Cazibe Merkezleri prgramı kapsamında Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması ilimizden alt seviyede bulunan iller olduğu gibi ilimizden çok iyi durumda bulunan Elazığ (39), Malatya (42), Erzincan (45) v.b illerimiz de bulunmaktadır.
Diğer taraftan, Tokat halen geçerli olan Yatırım Teşvik Uygulamalarında 5.Bölge”de yer almaktadır. Aynı grupta ADIYAMAN, Aksaray, BAYBURT, Çankırı, ERZURUM, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, TUNCELİ ve Yozgat illerimiz de bulunmaktadır. Cazibe Merkezleri Programı kapsamında bulunan Adıyaman, Erzurum ve Tunceli illerimiz da bu grupta yer almaktadır. Yine aynı şekilde gelişmişlik seviyesi bir üst düzey olan 4. Grupta da Elazığ, Erzincan ve Malatya illerimiz de cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer almaktadır.
Dolayısıyla Cazibe Merkezleri programındaki iller ile kriterler eşleştirildiğinde genel olarak doğu ve güneydoğu illerini kapsamakla birlikte Erzincan ve Malatya gibi iller göz önünde bulundurulduğunda bazı illerin objektiflikten ziyade siyasi tercihlere göre belirlendiği açıktır.
Bu durum ise bölgesel gelişmişlik farkının azalmasından ziyade özellikle tekstil ve konfeksiyon sektörü, veri merkezleri hizmetleri, Çağrı merkezleri hizmetleri v.b istihdam ve emek yoğun, asgari ücrete dayalı düşük kar marjlı sektörlerde hem yatırım kaymalarına ve hem de haksız rekabete yol açacaktır.
Coğrafi olarak Tokat, Orta Karadeniz ile İç Anadolu Bölgesi arasında Kelkit ve Yeşilırmak havzaları üzerinde konumlanmıştır.
İlimizde Tokat merkez, Turhal, Erbaa, Niksar ve Zile de olmak üzere 5 adet faal organize sanayi bölgesi mevcut olup son yıllarda istihdam ve üretim olarak hazır giyim sektörü il sanayisinin gelişmesinde ilk sırayı almaktadır. Bugün itibarıyla çoğunluğu ihracata yönelik 45-50 işletmede yaklaşık 10.000 kişi istihdam edilmektedir. Samsun, Sivas, Amasya, Yozgat, Çorum, Kırıkkale, Çankırı, Kastamonu, Ordu, Giresun vb komşu ve çevre illerimiz içerisinde bu sektörde en fazla istihdam ve üretim ilimizde bulunmaktadır. Firmalarımızın büyük çoğunluğu dışarıdan olup şirket merkezleri İstanbul”dur. Emek yoğun olan bu sektör ilimizde coğrafya olarak topyekûn yatırım ortamını benimsemiş ve gün geçtikçe de yatırım taleplerinde artış göstermektedir.
Ancak, ülkemizde ve özellikle de güneydoğu bölgemizde güvenli ortamın oluşması ve uygun yatırım ortamının sağlanması ile Cazibe Merkezleri Programının sağladığı SGK Prim Desteği, Enerji Desteği, Bina desteği gibi avantajlardan dolayı ilimizden yatırım ve üretim kaymalarına neden olmaktadır. Çünkü mevcut koşullarda rekabet şansı azalmakta ve sektörde iller arası haksız bir rekabet ortamına zemin oluşturmaktadır. Örneğin SGK primlerindeki avantaj ve Yatırım yeri ve bina desteği imkânlarından dolayı Tokat”ta yatırım yapan bir işletmemiz Tuncel2ye, bir işletmemiz Ağrıya taşınmıştır. Niksar’da tamamen ihracata yönelik üretim yapan bir konfeksiyon işletmemiz rekabet şansını kaybetmemek için 400 kişiye iş imkanı sağlayacak kadar üretimini Erzincan ve Batmana kaydırmıştır.
Cazibe Merkezleri Programı yeni yatırımlar ile birlikte sermaye yetersizliği v.b çeşitli nedenlerle yarım kalmış veya üretime ara vermiş yatırımları da kapsadığından İlin cazibe merkezleri programına dahil edilmesi ile (özellikle Organize Sanayi Bölgesinde) üretime ara veren işletmelerin tekrar ekonomiye kazandırılması da sağlanmış olunacaktır.
Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı Tokat ilinin Cazibe Merkezleri Programı kapsamına alınması gerekli olup aksi takdirde ileri ki günlerde meydana gelebilecek yatırımlara bağlı olarak istihdam, üretim ve ekonomik kayıplar kaçınılmaz olacaktır.
Buna karşın Cazibe Merkezleri Programın alınması durumunda tüm belirsizlikler ve olumsuzluklar ortadan kalkacağı gibi özellikle tekstil ve hazır giyim sektöründe ilin ekonomik gelişmesine yatırım, üretim ve istihdam açısından katma değer sağlanacaktır.
Yukarıda sayılan önemli maddelere başka maddeler Tokat gerçeklerini çok açık bir şekilde yansıtılmıştır.
AK Parti sayın Tokat Milletvekillerimizin dikkatine Tokat halkı adına sunulmuştur.
Yeşil Niksar gazetesi ve
Yörenin Sesi Canik gazeteleri sahibi
Cemalettin BİLGİN