Yaklaşan 31 Mart 2024 Yerel seçimler öncesinde, henüz adaylar dahi netlik kazanmazken, yerel seçim sonuçlarından bağımsız, birçok sektör, seçim ekonomisinden payını almaya hazırlanıyor.
Türkiye’de yerel seçimler yaklaştıkça, büyükşehirlerden memleketlerine göç eden seçmenler, ekonominin çarklarını hareketlendiriyor. Ulaşım ve yakıt şirketleri başta olmak üzere, gazeteler, reklam ajansları, sosyal medya şirketleri, sosyal medya hesapları gibi birçok sektör, bu dönemde ciddi kazançlar elde ediyor.
Nüfus Hareketliliği Artıyor
Yerel seçimlerden birkaç ay önce, özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde ikamet eden insanların büyük bir kısmı, oy kullanmak için memleketlerine dönüyor. Bazı illerde seçimden hemen önce ani nüfus artışları yaşanıyor. Örneğin, 2018 seçimlerinde nüfus artış oranı yüzde 17 olan Tokat’ta, 2022’de bu oran eksi 10’lara kadar gerilemişti. Ancak önümüzdeki 2024 seçimlerinde Tokat’ın nüfusunda tekrar ciddi bir artış bekleniyor. Türkiye genelinde milyonlarca seçmen, oy kullanmak için birkaç gün için memleketlerine göç ediyor.
1 Ekim 2023 Son Tarih
6 Nisan 2022 tarihinde yürürlüğe giren Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun nüfus taşıma işlemlerine caydırıcılık kazandırması beklense de, seçmenleri memleket sevdasından alıkoyamıyor. Seçmenler, yeni yasa ile birlikte, seçim tarihinden en az 3 ay önce, nüfusuna kayıtlı olunan yerde oy kullanabiliyor. Yaklaşan 31 Mart Yerel seçimleri için, adaylara destek olmak isteyen seçmenler 1 Ekim 2023 tarihine kadar nüfuslarını köylerine veya belediyelerine taşımayı düşünüyor.
Sosyal Medya ve Reklam Ajansları da Pastadan Payını Alıyor
Yerel seçimler, sosyal medya platformları ve reklam ajansları için de önemli bir gelir kapısı oluyor. Siyasi partilerin aday tanıtımından tutun da dijital reklam kampanyalarına kadar, sosyal medya kullanımı zirve yapıyor. Adaylar, Facebook, Google, Youtube, Twitter gibi sosyal medya şirketlerine milyonlar akıtıyor. Ayrıca büyük kitlelere ulaşan sosyal medya hesaplarına adaylar, reklam karşılığında büyük meblağlar ödüyor. Özellikle Facebook ve Twitter gibi platformlarda siyasi reklamların oranı artarken, reklam ajansları da siyasi partiler için çeşitli hizmetler sunarak bu pastadan payını alıyor.
50 bin 336 muhtar seçilecek
31 Mart 2023 yerel seçimlerinde, 32 bin 125 mahalle, 18 bin 211 köy olmak üzere toplamda 50 bin 336 muhtar seçilecek. Sigortalı olma durumu, maaş şartlarının iyileştirilmesi gibi çalışmalar göz önüne alındığında, yaklaşık 300 bin muhtar adayının seçimlerde yarışacağı öngörülüyor. Muhtar adaylarının, seçim sürecinde afiş, broşür ve seçim pusulası gibi zorunlu harcamalarının dışında, daha büyük mahalle ve köylerde ve belde ve belediye başkanlığı için yarışacak adayların sosyal medya ve reklam giderleri cep yakacağa benziyor. 5 bin nüfuslu bir belediye için, bir belediye başkanı adayının en az 500 bin lirayı gözden çıkarması gerektiği düşünülüyor.
Blockchain çözüm olabilir
Hem genel seçimler hem de yerel seçimler ülke ekonomisini içinden çıkılamaz bir noktaya getiriyor. Birçok devlet, yeni seçim sistemleri üzerinde çalışıyor.Blockchain sistemleri çağımızın bir çok sorununa çözüm olacağa benziyor. Bir çok ülkede en son teknoloji blockchain ile üretilmiş seçim yazılımları artan rekabetle birlikte pazara sürülmeye başlanıyor. Uzmanlar, blockchain’in merkeziyetsiz bir yapıya sahip olması nedeniyle, şeffaf ve daha güvenilir seçimlerin yapılabileceğini söylüyor. Karbon ayak izi gibi gerekçelerle, önümüzdeki yıllarda seçimlerin blockchain gibi çözümlerle cep telefonlarından saniyeler içerisinde yapılacağı düşünülüyor.